Ngày 14 và 15/6/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức Phiên họp thứ 57 dưới sự chủ trì của đồng chí Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
- Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến vào báo cáo của Hội đồng Bầu cử Quốc gia tổng kết bước đầu cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; việc chuẩn bị kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV (dự kiến khai mạc vào ngày 20/7).
Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021; chương trình giám sát của Quốc hội năm 2022; báo cáo đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tài chính, ngân sách 6 tháng đầu năm và các giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng cuối năm 2021; dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022.
Ủy ban Thường vụ cũng xem xét, quyết định việc phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Vương quốc Campuchia và việc kiện toàn thành viên Hội đồng thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao.
- Sau phần khai mạc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chánh Văn phòng Hội đồng Bầu cử Quốc gia Bùi Văn Cường báo cáo tổng kết bước đầu cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và cho ý kiến vào nội dung này.
Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến, kết quả danh sách trúng cử đại biểu Quốc hội cho thấy, ứng cử viên là người dân tộc thiểu số trúng cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp với tỷ lệ cao. Điểm nổi bật là trong danh sách đại biểu Quốc hội khóa XV có hai dân tộc thiểu số rất ít người lần đầu tiên trúng cử đại biểu Quốc hội là dân tộc Lự và dân tộc Brâu.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho rằng, điểm sáng của cuộc bầu cử lần này là tỷ lệ nữ đại biểu cao trên 30%. So sánh với thế giới về tỷ lệ đại biểu Quốc hội nữ trước cuộc bầu cử Quốc hội khóa XV, Việt Nam đứng 71 trên thế giới, đứng thứ 9 của châu Á và thứ 4 trong các nước trong AIPA (Liên minh Nghị viện các quốc gia Đông Nam Á).
- Sau cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV, tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội của Việt Nam hiện đứng thứ 51 (lên 20 bậc); từ đứng thứ 4 đã vươn lên đứng đầu trong AIPA; ở châu Á, từ thứ 9 đã vươn lên đứng thứ 4. So với thế giới, Việt Nam có sự tiến bộ vượt bậc. Báo cáo tổng kết cần bổ sung thêm nội dung này.Đồng tình với các ý kiến của Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Hội đồng Bầu cử Quốc gia nhấn mạnh những kết quả lần đầu tiên đã đạt được như: lần đầu tiên Quốc hội có đại diện hai dân tộc thiểu số rất ít người tham gia; lần đầu tiên có tỷ lệ đi bầu cao. Từ Quốc hội Khóa 6 đến nay có tỷ lệ nữ đại biểu cao nhất (có so sánh tương quan với khu vực và thế giới).
Cuộc bầu cử lần này, lần đầu tiên cử tri trên đảo Trường Sa Lớn (thị trấn Trường Sa) đi bầu cùng thời điểm với cử tri cả nước. Lần đầu tiên ứng cử viên tiếp xúc cử tri bằng cả hình thức trực tiếp và trực tuyến. Đây là những kinh nghiệm tốt, không chỉ áp dụng trong điều kiện, hoàn cảnh đặc biệt, mà còn có thể áp dụng cho cả tiếp xúc cử tri trước và sau kỳ họp Quốc hội…
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, trong đợt bầu cử lần này, tỷ lệ đơn khiếu nại, tố cáo chỉ bằng khoảng 18% so với đợt bầu cử trước, chủ yếu ở xã, phường, thị trấn, thị tứ. Khiếu nại, tố cáo liên quan đến phẩm chất cá nhân đại biểu cũng ít, chủ yếu khiếu nại liên quan đến đất đai, tài nguyên môi trường. Kết quả này là hiệu ứng thành công tiếp theo sau Đại hội XIII của Đảng, đó là công tác nhân sự đã được chuẩn bị tốt.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý báo cáo nhấn mạnh thêm sự đóng góp của các lực lượng trên tuyến đầu như: y tế, quân đội, công an, cấp ủy, chính quyền cơ sở, dân quân tự vệ… Cùng với đó là công tác ứng dụng công nghệ thông tin, sự chỉ đạo, lãnh đạo, sâu sát thường xuyên của các cơ quan hữu quan. Đánh giá thêm về công tác thông tin, truyền thông, trong đó các cơ quan thông tấn, báo chí đã đưa tin khách quan, chính xác, bám sát thực tiễn, tạo hiệu ứng tốt, tạo không khí sôi nổi dịp bầu cử…
Khẳng định cuộc bầu cử được chuẩn bị một cách kỹ lưỡng, công phu, diễn ra trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát lần thứ tư với phạm vi rộng hơn, lây lan nhanh hơn, có chủng mới với động lực nguy hiểm hơn, song, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, chúng ta đã vượt qua mọi trở ngại, khó khăn và tổ chức cuộc bầu cử thành công rất tốt đẹp về mọi mặt.
- Tiếp tục chương trình làm việc, chiều 14/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc chuẩn bị Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, dự kiến tổng thời gian Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV là 11,5 ngày làm việc. Trong đó, công tác nhân sự: 5 ngày; xem xét các báo cáo và một số nội dung khác: 4,5 ngày; trù bị: 0,5 ngày; khai mạc, bế mạc: 1 ngày; dự phòng: 0,5 ngày. Quốc hội họp phiên trù bị vào chiều 19/7; khai mạc vào ngày 20/7 và bế mạc vào sáng 3/8.
Dự kiến Chương trình kỳ họp được xây dựng theo hướng không tiến hành công tác tổ chức, nhân sự liền mạch từ đầu đến cuối mà bố trí xen kẽ với các nội dung khác để vừa thực hiện đúng thẩm quyền, quy trình, thủ tục, vừa tiết kiệm thời gian (trong thời gian Quốc hội bầu, phê chuẩn nhân sự, các cơ quan hữu quan tiếp thu, chỉnh lý, bảo đảm chất lượng các dự thảo nghị quyết).
Quốc hội xem xét, quyết định nhân sự các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội ngay sau phiên khai mạc để các cơ quan này thực hiện các nhiệm vụ theo quy định (vì đến thời điểm khai mạc kỳ họp, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và Tổng Thư ký Quốc hội khóa XIV sẽ kết thúc nhiệm vụ; riêng Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV được hoạt động cho đến khi Quốc hội bầu được Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV).
Thời điểm cụ thể xem xét, tiến hành bầu Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với lịch công tác của Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ. Đây là kỳ họp đầu tiên của nhiệm kỳ nên bố trí để Thủ tướng Chính phủ trình bày báo cáo kinh tế - xã hội tại phiên khai mạc.
Tại kỳ họp này, các phiên khai mạc, bế mạc; thảo luận về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2020 sẽ được phát thanh, truyền hình trực tiếp. Quốc hội họp riêng nội dung về cơ chế xử lý tài chính cho PVN, công tác tổ chức, nhân sự.
Với đặc thù về nội dung kỳ họp, Quốc hội cần họp tập trung tại Nhà Quốc hội. Văn phòng Quốc hội đã chủ động phối hợp với các cơ quan hữu quan chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo để bảo đảm phục vụ tốt nhất cho kỳ họp, nhất là có phương án, kế hoạch cụ thể cho phòng, chống dịch theo tình hình thực tế.
Theo Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường, thời gian qua, các cơ quan hữu quan đã tích cực, chủ động, phối hợp chặt chẽ trong việc chuẩn bị các nội dung kỳ họp. Trong đó, các nội dung về: dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, giám sát của Quốc hội năm 2022; đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2021; phê chuẩn Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp này.Các nội dung về: tổ chức bộ máy, nhân sự; các kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025; báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri,... dự kiến trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên tháng 7/2021. Tuy nhiên, tính đến ngày 9/6, mới có hồ sơ tài liệu của Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025 và 2 chương trình mục tiêu quốc gia gửi đến cơ quan thẩm tra.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo các cơ quan hữu quan đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các nội dung kỳ họp, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để kịp gửi tài liệu đến các vị đại biểu Quốc hội.
Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Kỳ họp thứ nhất cần đổi mới trong công tác tổ chức, thời lượng để trình các báo cáo cần giảm bớt cho hợp lý, không nên quá dài, để tiết kiệm thời gian nhưng vẫn nâng cao chất lượng kỳ họp. Đặc biệt, cần quyết tâm đổi mới công tác thư ký, nhất là thảo luận tại tổ phải chuyên nghiệp hơn, tổng hợp ngay được ý kiến đại biểu Quốc hội.
Bên cạnh đó, đây là kỳ họp đầu tiên của khóa XV, nhiều đại biểu tham gia lần đầu và họp tập trung trong điều kiện dịch bệnh phức tạp, nên công tác phòng, chống dịch cần thực hiện nghiêm ngặt.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, trong phiên họp lãnh đạo chủ chốt, Thường trực Ban Bí thư đã thống nhất và có văn bản gửi Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế, các tỉnh, thành phố trên cả nước có kế hoạch xét nghiệm và tiêm vaccine cho tất cả đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp. Bên cạnh đó, thành viên Văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng Nhân dân, các cán bộ phục vụ tại tòa nhà và phóng viên đưa tin cần xét nghiệm, tiêm phòng vaccine.